Ponad 200 osób, 20 prezentacji, warsztaty, eksperckie dyskusje i wymiana doświadczeń. To bilans 6. Pomorskiego Eko Forum, które odbyło się 17 listopada 2022 r. w Centrum Wystawienniczo – Konferencyjnym Amberexpo. Wydarzenie rozpoczął wykład wprowadzający, który wygłosiła dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG Prorektor ds. Współpracy i Rozwoju UG, a która nakreśliła samorządom szanse i wyzwania wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu. Polityka „Green Deal” (Europejski Zielony Ład) stanowi odpowiedź UE na zmiany klimatyczne i degradację środowiska i zakłada ambitny cel, tj. osiągnięcie neutralności klimatycznej Europy do 2050 r. O tym jak to osiągnąć i jak temu sprostać dyskutowano podczas trzech paneli tematycznych: Transformacja energetyczna w gminach – jak dążyć do niezależnosci energetycznej w gminach, Gminy w obliczu zmian klimatu oraz Gospodarka odpadami w gminach – nowe trendy. Pierwszą część spotkania zdominował temat bezpieczeństwa energetycznego i dążenia do niezależności energetycznej gmin. Jak to uzyskać? Dowodzono, że bezpieczeństwo dla systemu energetycznego gmin zapewni zróżnicowany miks energetyczny. W kontekście nakreślonych celów polityki energetycznej i klimatycznej bardzo istotne są nowe technologie. W szczególności technologie związane z zielonym wodorem oraz technologie magazynowania energii elektrycznej pochodzącej z OZE: farm fotowoltaicznych, energetyki wiatrowej, zarówno lądowej jak i morskiej. W przypadku morskiej energetyki wiatrowej wskazano także jej potencjał gospodarczy: jej rozwój powiększy PKB o 30 mld zł do 2030 r. i stworzy ok 77 tys. nowych miejsc pracy. Podczas panelu „Transformacja energetyczna w gminach – jak dążyć do niezależnosci energetycznej w gminach” Anna Rozkosz Dyrektorka Rozwoju w Metacon AB przekonywała o zaletach zeroemisyjnego transportu publicznego opartego o napęd wodorowy a także o sposobach pozyskania zielonego wodoru i wykorzystania go w gminach. Dyskutowano także na temat produkcji wodoru na potrzeby lokalnego ciepłownictwa. Ciekawą dobrą praktyką w zakresie dążenia samorządów do niezależności energetycznej był projekt SERENE, który zakłada budowę lokalnych energetycznych wspólnot. Projekt zaprezentował Marek Zimakowski, Wójt Gminy Przywidz wraz z prof. Grzegorzem Żywicą z IMP PAN. To wspólna inicjatywa Instytutu Maszyn Przepływowych PAN, Gminy Przywidz, Energii Operator oraz firmy STAY-ON, które wypracują rozwiązania integrujące różne elementy systemu energetycznego i nowe jednostki wytwarzania energii odnawialnej na potrzeby społeczności lokalnych. W panelu „Gminy w obliczu zmian klimatu” zaprezentowano rozwiązania z zakresu błekitno -zielonej infrastruktury oraz ekologicznych inwestycji. Wojciech Falkowski, Prezes Ecol-Unicon Sp z .o.o. wskazywał jak ważne jest retencjonowanie wody i pokazał możliwości wykorzystania potencjału deszczu. Z kolei Maciej Zawadzki, Prezes Zarządu APCOA opowiedział uczestnikom o sposobach budowania ekologicznych parkingów i systemach zarządzania nimi w dużą korzyścią finansową dla budżetów gmin. Preentacją spajającą oba panele było wystąpienie Szymona Gajdy, Prezesa WFOŚiGW w Gdańsku na temat możliwości finansowania inwestycji mających na celu zarówno transformację energetyczną jak i adaptację pdo zmian klimatu w gminach. Wachlarz programów dotacyjnych jest szeroki zarówno ze względu na zakresy których dotyczą jak i podmiotów, którym są dedykowane np.: Czyste powietrze, Ciepłe Mieszkanie, Brodziec, Wapnowanie gleb, Moja woda, Agroenergia, Florian i Florek (wsparcie służb specjalnych), Usuwanie azbestu, Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna itp. W panelu wieńczącym Pomorskie Eko Forum spotkali się natomiast eksperci z zakresu gospodarki odpadami. Rozmawiano o synergii energetyczno-odpadowej w gminie na przykładzie instalacji odzysku energii z odpadów Port Czystej Energii w Gdańsku oraz wpływie segregacji odpadów na możliwości ich przetwarzania w instalacji komunalnej. Co ciekawe roczna produkcja energii elektrycznej w Porcie Czystej Energii, która wyniesie 109 GWh, wystarczy na pokrycie zapotrzebowania: 3,5 roku gdańskiego taboru tramwajowego, 11 lat oświetlenia drogowego w Gdańsku, 54 tys.gospodarstw domowych rocznie a roczna produkcja energii cieplnej wystarczy na pokrycie zapotrzebowania dla zasilenia 19 tys. gospodarstw domowych (zimą) i 70 tys. Gospodarstw domowych (latem). Z dużym zainteresowaniem spotkała się także prezentacja Andrzeja Gorczyckiego, Prezesa Zarządu Zakładu Usług Komunalnych w Wejherowie, który przedstawił projekt „Ekofabryka – PSZOK wzorcowy”, dotyczący budowy i wielowątkowego funkcjonowania punktu selektywnej zbiórki odpadów. PSZOK w Wejherowie pełni nie tylko rolę zbierania odpadów, tu odbywają się także targi rzeczy niepotrzebnych oraz warsztaty z zakresu edukacji ekologicznej. W ostatniej części panelu odpadowego eksperci podnieśli na istotny problem: z początkiem 2023 roku mają wejść w życie przepisy dotyczące zasad zbierania oraz odbierania odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Nowy obowiązek będzie dotyczył przedsiębiorców prowadzących roboty budowlane. Obowiązek nie będzie dotyczył gospodarstw domowych oraz punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (tzw. PSZOK-ów). Za brak realizacji obowiązku przedsiębiorcom będzie grozić administracyjna kara pieniężna. Eksperci wskazali ryzyko poszerzenia się szarej strefy związanej ze zbiórką odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Podział na sześć frakcji u źródła, który często będzie oznaczał postawienie na budowie kilku kontenerów, nie pozostanie bez wpływu na koszt takiej usługi. Eksperci są zgodni: „W naszej ocenie już obecnie wiele odpadów z budów i remontów trafia do nielegalnego składowania, należy się spodziewać, ze zjawisko to może przybrać na sile”. Problem dostrzegają również samorządowcy, obawiając się, że na ich terenie będą powstawały nielegalne miejsca z odpadami z okolicznych budów. W trakcie Pomorskiego Eko Forum obyła się także akcja ekologiczna #DĘBO2WE – wspólne posadzenie 6 dębów, podczas 6. Pomorskiego Eko Forum jako symboliczny akt mający na celu zwrócenie uwagi samorządów lokalnych na potrzebę konkretnych działań na rzecz ochrony klimatu. Akcja miała na celu zachęcenie włodarzy samorządów z Pomorza do zazieleniania miast i wsi, zainspirowanie do wprowadzania rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu i łagodzenie skutków zmiany klimatu opartych na naturze (NBS – nature based solutions). Rozwiązania NBS, czyli błękitno – zielona infrastruktura dostarczają korzyści natury ekologicznej, ekonomicznej i społecznej, a przede wszystkim wspierają adaptację do zmian klimatu. W symbolicznej akcji sadzenia drzew (6 dębów) udział wzięli: Józef Sarnowski, Członek Zarządu Województwa Pomorskiego, Agnieszka Owczarczak, Przewodnicząca Rady Miasta Gdańska dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG, Proektor ds. ds. Współpracy i Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Dr Krzysztof Szczepanik, Dyrektor Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG Prof. dr hab. inż Jan Hupka, Politechnika Gdańska Paweł Orłowski, Wiceprezes Zarządu Międzynarodowych Targów Gdańskich Alan Aleksandrowicz, Prezes Zarząd Związku Miast i Gmin Morskich. A także przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska W trakcie forum odbyły się także warsztaty młodzieży szkolnej „Głos młodzieży dla klimatu”, zorganizowane przez Młodzieżową Radę Miasta Gdańska. Młodzież pracowała pod okiem mentorów: dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG, Prorektor ds. Współpracy i Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, prof. dr hab. inż Jan Hupka, Politechnika Gdańska, Olga Goitowska, Dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej UM Gdańska, dr arch. inż. Anna Golędzinowska, Radna Miasta Gdańska. Praca warsztatowa odbywała się przy 4 stolikach tematycznych: woda, zrównoważone miasto, kryzys energetyczny, odpady. W każdym obszarze sformułowano problemy i wskazano potencjalne rozwiązania, które zaproponowane zostaną Radzie Miasta Gdańska i być może zgłoszone do budżetu obywatelskiego. Wydarzenie zorganizował Związek Miast i Gmin Morskich. Patronat Honorowy nad wydarzeniem objęli: Marszałek Województwa Pomorskiego, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, Marszałek Województwa Warmiśnko-Mazurskiego, Prezydent Miasta Gdańska. Patronat nad wydarzeniem objęła Polska Izba Gospodarki Odpadami Patronat medialny: trojmiasto.pl, gdansk.pl Partnerzy Wspierający wydarzenie: Grupa GPEC, PreZero Service Północ Sp. z o.o., Zakład Utylizacyjny w Gdańsku Sp. z o.o., METACON AB, APCOA Parking, Port Czystej Energii Sp. z o.o., Gdańskie Autobusy i Tramwaje Sp. z o.o., Eurowind Energy Sp. z o.o., Ecol-Unicon Sp.z o.o., Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Partnerem merytorycznym było: Centrum Zrównoważonego Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
